Cây Mận Đào này được người Miền Nam Việt Nam gọi là “mận đỏ” hay “điều đỏ” hoẵc cũng gọi là cây/trái “điều” (Syzygium malaccense), tên khoa học cho thấy điều cùng chi với mận của người miền Nam. Điều có trái (lúc chín) và hoa màu đỏ đậm – vì vậy người Hoa gọi loại cây/trái này là “hồng hoa bồ đào” – có thịt trắng, nhiều nước, vị ngọt/chua, không phảng phất vị chát như mận mà chúng ta thường thấy.
Tên cây: mận đào
Tên gọi khác: Roi gioi, doi, roi hoa đỏ, mận hoa đỏ, mận hồng đào, cây điều đỏ miền tây
Tên khoa học: Syzygium malaccense
Họ: Myrtaceae (đào kim nương)
Chi: Syzygium (trâm)
Đặc điểm cây mận đào
Cây điều đỏ hay còn gọi là mận hoa đỏ, chúng phân bố tương đối ít, và thấy nhiều hơn phía Nam Việt Nam. Quả ăn rất ngọt, ngay cả lá non cũng được dùng như một loại rau ăn sống
Cụm hoa ở các cành phía dưới hoặc phía sau lá, lá bắc sớm rụng, không có phản. Ống đài hoa + cuống dài khoảng 6-9 mm, ống đài hoa khoảng 4-8 mm, các thùy đài hoa lưỡng hình, các thùy bên trong lớn hơn, tròn, dài khoảng 2-4 mm.
Cánh hoa lõm, +/- hình vân, khoảng 6-9 mm, Dễ nhìn thấy các chấm dầu, khoảng 100 hoặc nhiều hơn mỗi cánh hoa.
Các sợi nhụy ngoài dài khoảng 10-18 mm, bao phấn khoảng 1-1,4 x 0,7-1,2 mm, tuyến tương đối nhỏ, tận cùng, gần mặt sau của bao phấn. Các noãn khoảng 30 – 35 mỗi vị trí, trung tâm nhau thai, các noãn phóng xạ, to dần. Kiểu dài khoảng 18-25 mm, nói chung vượt quá nhị hoa.
Nhìn chung chùm hoa rất giống với hoa của cây mận (roi) truyền thống ở nước ta, chỉ khác là chúng có màu đỏ tươi khá
nổi bậc
+ Quả màu hồng đến đỏ, ngả sang màu hạt dẻ, hiếm khi có màu trắng, hình trứng, dài 5-7 cm, vỏ ngoài giòn, nhiều nước, dày 10-20 mm, đài hoa có thùy dai, dài khoảng 2 mm, múi mọng nước.
Quả điều đỏ giống với quả của cây mận an phước, nhưng thịt dày hơn, cơm giòn, ngọt và thơm hơn rất nhiều
CÔNG DỤNG
+ Ứng dụng Thực phẩm: Trái cây điều đỏ được tiêu thụ sống hoặc nấu chín. Đôi khi chúng được trộn với các loại trái cây khác và hầm. Mặc dù loài này được trồng trong vườn nhà để lấy quả ăn rất ngon, nhưng nó ít được trồng trong vườn sản xuất thương mại.
+ Lá và chồi non vẫn còn đỏ được ăn sống với cơm
+ Hoa – được bảo quản trong xi-rô hoặc ăn trong món salad . Các nhị hoa hơi chua được thêm vào món salad
+ Quả chín giòn, giòn và rất ngon ngọt, vỏ mỏng và hương vị dịu nhẹ, sảng khoái, chúng được nhiều người ghi nhận ngon và ngọt hơn các loại mận truyển thống
+ Gỗ cứng, màu hơi đỏ, đôi khi được dùng làm gỗ.
Ứng dụng cảnh quan
Cây điều đỏ – mận hoa đỏ trồng làm cảnh trước nhà, sau ngõ, ngoài vườn rất đẹp. Vừa có giá trị dinh dưỡng vừa tạo cảnh che bóng mát