Cây xay rừng có tên khoa học là Velvet tamarind và có nguồn gốc từ Thái Lan và Malaysia. Tên gọi khác của quả xay là xay nhung, xay rừng, quả nhung, quả xay nhưng rừng… Quả mọc trên cây xay – cây thân gỗ cao từ 30m – 40m, hoa màu trắng.
Quả xay rừng có hình bầu dục hơi dẹp, to khoảng 2cm, vỏ màu đen mịn như nhung khi ở trên cây. Khi được hái xuống, vỏ chuyển màu nâu hoặc vàng mơ, thịt quả vàng đậm, mềm xốp.
Mùa thu là mùa thu hoạch quả xay rừng. Loại quả này chín rộ nhất từ giữa tháng 7 và kéo dài đến đầu tháng 9. Ở nước ta, quả xay rừng có nhiều ở Gia Lai và xuất hiện lác đác tại Khánh Hòa, Phú Yên, Quảng Ngãi.
Quả xay rừng ăn được không? Quả xay ăn như thế nào?
Quả xay rừng có thịt màu vàng đậm, xốp và mềm, ăn được, vị chua, có thể ăn sống. Lớp vỏ bên ngoài của trái giòn, chỉ cần dùng tay ấn nhẹ là sẽ làm vỡ lớp vỏ để lộ ra lớp thịt bên trong. Để thưởng thức trọn vẹn hương vị của nó, người ta thường chế biến thành xay rim nước đường hoặc lắc muối ớt.
Quả xay có tác dụng gì?
Bên cạnh hương vị cuốn hút, loại quả này cũng có những tác dụng nhất định đối với sức khỏe con người. Ăn quả xay rừng có thể giúp giảm nồng độ cholesterol trong máu do chứa loại quả này chứa lượng chất đạm protein thấp, chất xơ dạng thô cao vừa phải.
Cao cơm của quả xay có tác dụng nhuận tràng và tốt cho hệ tiêu hóa. Cao xay thường được chế biến bằng cách dùng cơm quả xay nghiền nát với nước, lọc lấy dịch và nấu cô đặc trên lửa nhỏ. Để đạt được tác dụng tối đa, nên dùng cao xay 2 – 3 lần mỗi ngày.
Ngoài quả xay rừng thì vỏ cây xay, gỗ cây xay cũng có chứa nhiều dược chất tốt mang lại hiệu quả chữa bệnh tốt:
Vỏ cây xay nhung có tác dụng diệt kí sinh trùng. Khi kết hợp vỏ xay nhung với vỏ cây muồng xiêm và muồng chét, có thể tạo nên thuốc trị bệnh nấm vảy rồng và tiêu chảy ở trẻ em.
Bên cạnh đó, gỗ cây còn được chế thành những loại chè uống để trị bệnh mề đay. Người ta thường dùng gỗ cây xay nhung phối hợp với gỗ trắc, muồng xiêm, muồng trâu, muồng chét sắc uống mỗi ngày 4 – 5 bát để bài tiết và đào thải các chất độc hại trong ruột.