Cây giáng hương là loài gỗ quý, tuổi thọ của cây càng cao thì đường vân gỗ, thớ càng mịn đẹp nên thường bị chặt phá nhiều bởi giá trị của chúng rất cao. Chúng được dùng để đóng đồ gia dụng có giá thành khá đắt đỏ, nếu không được bảo vệ cây có thể bị tuyệt chủng. Sau đây hãy tìm hiểu về cây giáng hương nhé!
Tổng quan về cây giáng hương
- Tên thường gọi: Giáng hương
- Tên gọi khác: Giáng hương mắt chim (giáng hương Ấn)
- Tên khoa học: Pterocarpus Indicus Willd
- Họ thực vật: Cây Giáng hương thuộc họ Đậu (Fabaceae)
- Nguồn gốc xuất xứ: Giáng hương là loài thực vật bản địa của khu vực Đông Nam Á
- Nơi sống: Cây thường mọc tự nhiên ở các khu rừng nhiệt đới của châu Á.
- Phân bố: Cây được tìm thấy ở nhiều nơi không chỉ riêng châu Á mà mở rộng ra phía Bắc châu Úc, các đảo thuộc phía Tây Thái Bình Dương.
- Tuổi thọ: Cây có tuổi thọ khá cao có thể thọ đến cả trăm năm tuổi
- Màu sắc của hoa: Hoa giáng hương có màu vàng
- Thời gian nở hoa: Giáng hương nở hoa từ tháng giêng đến tháng 4 hàng năm
- Bao gồm các loại cây: Có 3 loài phổ biến:
- Giáng hương Căm Bốt (tên khoa học là Pterocarpus Cambodianus Pierre)
- Giáng hương mắt chim ( Pterocarpus Indicus Wild)
- Giáng hương quả lớn (Pterocarpus macrocarpus)
Đặc điểm của cây giáng hương
- Hình dáng bên ngoài: Giáng hương là cây thân gỗ to, cao, tán xòe rộng, vỏ cây màu nâu và xù xì nhiều góc cạnh. Khi khứa vào vỏ cây có chất nhựa dẻo và dính chảy ra.
- Kích thước: Cây giáng hương trưởng thành có thể cao tới 25 – 30m, đường kính có thể trên 70 – 90cm nếu là cây mọc ở rừng nguyên sinh với tầng thảm thực vật dày tới 15cm.
- Cành: Cây giáng hương thường phân cành nhánh rất nhiều nên tạo bộ tán khá rộng và dày đặc. Cành gốc dài và cong úp xuống thích hợp làm nơi trú ngụ của nhiều loài động vật rừng.
- Lá: Lá giáng hương là dạng lá chét lông chim, lá mỏng có hình trái xoan có từ 5 – 11 lá chét. Lá màu xanh đậm, mềm, không có lông và thường rụng lá vào mùa khô.
- Hoa: Hoa giáng hương thường ra theo chùm được kết hợp bởi những bông hoa nhỏ màu vàng rực. Hoa bắt đầu nở từ tháng giêng đến tháng tư.
- Quả: Quả giáng hương dẹt, hình tròn, có mũi cong nhọn về phía cuống. Quả chín có màu vàng chanh và có lớp lông nhung bao phủ, bên trong chứa 1 hoặc 2 hạt. Khi già khô chuyển màu nâu, quả được thu hoạch từ tháng 8 – 11.
Tác dụng của cây giáng hương
1. Tác dụng trang trí, làm cảnh
Cây giáng hương ưa sống trong rừng ẩm mát nhưng lại thích nghi khá tốt với môi trường đất khô cằn. Hơn nữa cây có màu hoa đẹp và mùi thơm dịu, tán cây rậm rạp nên được trồng để làm cảnh, bóng mát do đó cây được nhân giống và trồng ở khá nhiều nơi như: Ven đường phố, bệnh viện, trường học, công viên, khu đô thị…Vừa tạo không gian xanh cho thành phố vừa cải thiện sức khỏe cho con người.
2. Tác dụng chữa bệnh
Một số bộ phận của cây giáng hương cũng có tác dụng chữa bệnh đem lại hiệu quả khá tốt.
Nhựa cây giáng hương có vị chát, dính, không mùi thường dùng để sản xuất mỹ phẩm có tác dụng làm săn, mịn da. Nhựa đã qua xử lý dùng để trám bít lỗ sâu răng.
Vỏ, lá, rễ dùng để chiết lấy tinh dầu có tác dụng chữa chứng hồi hộp đánh trống ngực trong bệnh tim. Ở một số quốc gia, còn dùng nhựa cây để chế thuốc chữa sốt rét, lợi tiểu…
3. Tác dụng khác
Gỗ cây giáng hương thuộc loại gỗ cứng chắc, màu đỏ tía, thớ mịn, đường vân chun đẹp, khi đóng đồ thường rất bền màu. Được dùng để đóng một số đồ gia dụng như: Bàn ghế, giường tủ, kệ, lát sàn nhà, sập, tủ đồng hồ, tay vịn cầu thang, tủ bếp, đồ thủ công mỹ nghệ, lục bình…
Giá cả những món đồ này khá đắt đỏ nhưng lại thu hút được nhiều người yêu chuộng đồ gỗ. Chúng không chỉ được tiêu thụ trong nước mà còn là mặt hàng xuất khẩu thu được lợi nhuận rất cao.
Cách trồng và chăm sóc cây giáng hương
1. Cách trồng cây
Cây giáng hương được tái sinh từ hạt, qua các công đoạn làm đất, gieo hạt và đến khi nảy mầm tạo thành cây con đủ tiêu chuẩn để trồng là rất khó và mất nhiều thời gian. Nếu bạn trồng trên quy mô rừng có thể mua giống cây có bán tại cửa hàng cây cảnh.
Chọn giống
Trước tiên cần chọn được giống cây giáng hương tốt, cây cao khoảng 30 – 40cm, không bị tổn thương ở phần thân, rễ và lá, đặc biệt cây phải xanh tốt không biểu hiện của sâu bệnh.
Đất trồng
Nếu trồng cây giáng hương ven đường phố nên tránh đường dây điện, trồng cách xa khu chung cư cao tầng để tránh gió đổ làm hư hại nhà cửa.
Loại đất nào cũng có thể trồng được cây giáng hương miễn là có cách chăm sóc tốt. Để cây sinh trưởng tốt nên trồng trên đất thịt có độ ẩm cao, làm rãnh thoát nước để tránh ngập úng lâu ngày.
Đào hố đất vừa phải phù hợp với bầu cây giống, cần lót phân vi sinh hoặc hỗn hợp trấu khô, mùn cưa ủ mục và tro trấu. Đảo đều với đất trước khi trồng để tránh bị nóng làm tụt vỏ rễ cây con.
Cách trồng: Đặt bầu cây xuống hố, giữ cho cây thẳng đứng, vùi đất cho kín miệng bầu, không lấp quá dày chỉ quá mặt bầu 3cm.
2. Chăm sóc cây
Sau khi trồng nên tưới luôn cho cây giáng hương, dùng lưới che chắn hợp lý tránh bị nắng nóng héo cây con.
Tưới nước sạch hàng ngày, cây giáng hương ưa ẩm nhiều nên phải tưới thường xuyên mỗi ngày một lần.
Khoảng 7 – 10 ngày sau khi trồng tưới phân vi lượng hoặc phân bón rễ dạng nước để cây hấp thụ dinh dưỡng nhanh và tăng sức đề kháng giúp cây khỏe mạnh kháng sâu bệnh tốt.
Nếu có cây chết phải trồng dặm ngay để tránh lãng phí phân bón lót trong đất, nếu muốn cây trồng dặm theo kịp các cây đã trồng trước cần có chế độ chăm sóc tích cực hơn.
Cần thăm vườn thường xuyên nếu có sâu bệnh cần phun xử lý kịp thời tránh lây lan ra nhiều cây khác.
Cây giáng hương là cây lâu năm nên sinh trưởng khá chậm, cây không đòi hỏi quá nhiều phân bón nhưng bạn vẫn phải cung cấp đủ cho cây vào các giai đoạn như: Chuẩn bị nứt mắt hoa, chuẩn bị kết quả và cách lúc thu hoạch khoảng 15 – 30 ngày.
Dùng các loại phân bón thường NPK là đủ, bón ít một tùy vào độ tuổi của cây, nếu muốn cho ra hoa đồng loạt thì yếu tố phân và nước đều phải cân bằng.
Cách trồng cây giáng hương cũng đơn giản như bao loài cây khác chỉ có điều cần lưu ý hơn một chút, là cây thường mọc ở rừng rậm ưa ẩm ướt nên việc tưới nước sao cho hợp lý là rất quan trọng. Nếu bạn có vườn rừng hãy thực hiện việc trồng cây gây rừng vừa giúp phủ xanh đồi núi trọc lại vừa tạo nguồn thu nhập cao cho gia đình nhé.